Carly Casella*
İnsan soy ağacı, kıvrımlı kısımları olan bir çalı gibidir. Kendi ilacımızın ana gövdesini anlamak için yaprak ve kısımlarını birbirinden ayırmak kolay değildir.
Bilinen Afrika dışı hipotezi, Homo sapiens’in Avrupa’ya ve ötesine yayılmaya başlamadan yaklaşık 150.000 yıl önce evrimleşen başka bir ilkel insan soyundan evrimleştiğini ileri sürer. Ancak başka bir benzetme daha var. McGill Üniversitesi ve California-Davis Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yapılan bir genom araştırması, atalarımızın yavaş yavaş değişen bir popülasyonu takip eden tek bir düz çizgi değil, Afrika kıtasına dağılmış farklı soyları birbirine bağlayan bir ağ olduğu görüşüne yol açtı.
İNSANIN KÖKENİ: MERMER DEĞİL, MOZAİK
Mevcut bulgular, çeşitliliğimiz Afrika’dan Avrupa’ya seyahat etmeden önce en az iki farklı popülasyon arasında sürekli bir gen akışı olduğuna dair çok bölgeli bir hipotezi destekledi.
California-Davis Üniversitesi’nde popülasyon genetikçisi olan Brenna Henn bunu şöyle ifade ediyor: “Farklı dönemlerde Homo sapiens’le temas halinde olan tek bir kökene ilişkin klasik modeli benimseyen bireyler, insanların ilk olarak Doğu veya Güney Afrika’da ortaya çıktığını öne sürdü.” , bu teorileri Fas, Etiyopya ve Güney Afrika gibi geniş bölgelerdeki insan yerleşiminin sınırlı fosil ve arkeolojik kayıtları ile bağdaştırmak zor olmuştur;
TÜRÜMÜZÜN ANA BOYUTLARI ‘Sepet Dokuma’ ÜZERİNDE OLABİLİR
Afrika’daki kendi türümüze benzeyen en eski fosiller Fas, Etiyopya ve Güney Afrika’da bulundu. Öte yandan, bu bölgelerden hangisinin insanlığın gerçek beşiği olduğu tam olarak belli değil.
Bazı araştırmacılar bunun, baştan sona insanın kökeni hakkındaki hatalı düşüncemizden kaynaklandığını öne sürdüler. Muhtemelen cinsimizin ana gövdesi, aslında birlikte yaşayan bir popülasyon kümesinin göç edip karışmasıyla oluşan bir sepet örgüsünden ibaret olabilir. Elimizdeki genetik veriler bu görüşü destekler görünmektedir. Güney Afrika, Sierra Leone, Etiyopya ve Avrasya’daki 290 çağdaş insan deneğin gen dizilerini karşılaştıran araştırmacılar, doğu ve batı Afrika atalarının ortasında yüksek düzeyde gen akışı olduğuna dair kanıtlar buldular.
GEN dizilimine neden olan en az iki ana hat olabilir.
Aranan bilgiler arasında sömürge istilasının bir sonucu olarak Afrika’ya geri dönen gen akışını temsil eden İngiliz bireylerden alınan genetik bilgiler ve Neandertallerin Afrika dışındaki insanlarla karışan genlerini açıklamak için Hırvatistan’da kapsamlı bir şekilde araştırılan eski bir Neandertal gen haritası yer alıyordu.
Sürekli bir göç modeli içinde, bugün Afrika’da yaşayan insanların gen dizilimini oluşturan iki ana soy olabilir. Bu soylar, yaklaşık 400.000 yıl önce Afrika’nın farklı bölgelerinde yaşayan farklı ilkel insan topluluklarını temsil ediyor. Oluşturulan modeller, iki popülasyonun bir süre bağımsız olarak kıtanın zıt taraflarında gelişebileceğini, ardından birleşebileceğini ve sonunda 120.000 yıldan beri var olan alt popülasyonlara bölünebileceğini öne sürüyor.
Araştırmacılar makalelerinde, “140.000 ila 100.000 yıl önce, Afrika kıtasındaki ıslak ve kurak koşullardaki değişiklikler, farklı soylar arasındaki bu birleşmeleri desteklemiş olabilir.” İç içe geçmiş bu popülasyonun yaklaşık 50 bin yıl önce Afrika’dan Avrupa’ya göç etmiş bir soy olabileceği belirtildi.
ÇOKLU GÖÇ GERÇEKLEŞMİŞ OLABİLİR
Ancak gen haritası verilerinin ortaya koyduğu tam olarak bu değil. Oluşturulan modeller, Avrupa kökenli olanların genomlarıyla karşılaştırıldığında, Afrika’da yaşayan ilk insanların Avrupa’ya olması gerekenden 10.000 yıl sonra göç ettiğini öngördü. Bununla birlikte, son araştırmalar Afrika’dan Avrupa’ya birçok gerçek göç dalgası olabileceğini göstermiştir.
Bu döneme ait birkaç fosil kaydı göz önüne alındığında, gen haritalama sistemi, atalarımızın izinden giden bilim adamları için mükemmel bir araç haline geldi. Genetikçiler daha fazla gen okudukça, ilkel popülasyonlar ve bizlerle ilgili hikaye daha karmaşık hale geliyor.
Araştırma makalesi Nature dergisinde yayınlandı.
*Gazeteci
Yazının orijinali Science Alert sitesinden alınmıştır. (Çeviri: Tarkan Tufan)
